Które kotły są objęte programem czyste powietrze?

Program Czyste Powietrze umożliwia uzyskanie dofinansowania na wymianę nieefektywnych i wysokoemisyjnych źródeł ciepła w domach jednorodzinnych oraz lokalach mieszkalnych na nowoczesne i ekologiczne kotły oraz urządzenia grzewcze. Wsparcie obejmuje konkretne typy kotłów, które zostały szczegółowo określone w programie, a wybór właściwego urządzenia jest kluczowy do otrzymania dotacji [1][3].

Jakie kotły są objęte programem Czyste Powietrze?

Program Czyste Powietrze finansuje wymianę starych, nieefektywnych kotłów i pieców (tzw. „kopciuchów”) wyłącznie na nowoczesne kotły na paliwa stałe (kotły zgazowujące drewno, kotły na pellet) oraz kotły gazowe, które znajdują się na oficjalnej liście ZUM (zielonych urządzeń i materiałów). Finansowane urządzenia muszą spełniać aktualne normy emisyjne i wydajności, eliminując możliwość montażu urządzeń nieekologicznych lub przestarzałych [1][4].

Kluczowym wymogiem jest wybór kotła właśnie z tej oficjalnej listy. Dzięki temu beneficjent ma pewność, że otrzymuje środki tylko na urządzenie sprawdzone pod kątem ekologii oraz bezpieczeństwa. W ostatnich naborach do programu ponownie włączono kotły gazowe, co rozszerzyło możliwość wsparcia dla właścicieli domów planujących przejście na gazowe źródło ciepła [2].

Nowoczesne kotły na paliwa stałe

Pierwszą grupą urządzeń objętych dofinansowaniem w programie są nowoczesne kotły zgazowujące drewno oraz kotły na pellet. Urządzenia te charakteryzują się wysoką efektywnością i niską emisją zanieczyszczeń, co przekłada się na znaczne ograniczenie smogu. Dopuszczenie do programu jest możliwe tylko dla kotłów umieszczonych na liście ZUM, co stanowi dodatkowy filtr jakościowy [1][4].

Kotły zgazowujące drewno wykorzystują technologię efektywnego spalania drewna, która zapewnia niską emisję pyłów i wysoką sprawność. Z kolei kotły na pellet, spalające ekologiczne, granulowane paliwo drzewne, cieszą się szeroką akceptacją ze względu na łatwość obsługi oraz stabilność parametrów pracy [1][4].

Kotły gazowe w programie Czyste Powietrze

Obecnie kotły gazowe są ponownie objęte programem, co oznacza, że zakup i montaż takiego kotła wraz z instalacją centralnego ogrzewania lub ciepłej wody użytkowej mogą zostać dofinansowane. Powrót tych urządzeń do listy wspieranych opcji pozwala na skorzystanie z programu właścicielom domów, dla których gaz jest odpowiednią lub jedyną realną alternatywą [2].

Na realizację inwestycji związanych z kotłami gazowymi w okresie od 28 maja do 31 grudnia 2024 przewidziano łącznie 70 mln złotych, co umożliwi dofinansowanie dla około trzech tysięcy gospodarstw domowych w tej edycji programu [2].

Warunki uzyskania dofinansowania na kocioł

Aby skorzystać z dofinansowania w programie Czyste Powietrze, należy spełnić kilka podstawowych warunków. Przede wszystkim wnioskodawca musi być osobą fizyczną – właścicielem istniejącego domu jednorodzinnego lub wydzielonego lokalu mieszkalnego z własną księgą wieczystą, nieprzekraczającym rocznego dochodu 135 000 zł [4].

Kolejnym warunkiem jest wybór urządzenia ze wspomnianej wcześniej listy ZUM–, niezależnie czy jest to kocioł zgazowujący drewno, kocioł na pellet czy nowy kocioł gazowy. Tylko wtedy inwestycja może objąć dofinansowanie [1][4].

Cel i efekty wymiany kotłów

Głównym celem programu jest wymiana nieefektywnych źródeł ciepła na nowoczesne i ekologiczne, które zmniejszają emisję pyłów i innych zanieczyszczeń do atmosfery, jednocześnie poprawiając efektywność energetyczną budynków. Program zakłada również powiązane inwestycje w termomodernizację, czyli poprawę izolacyjności domów i mieszkań, by ograniczyć zapotrzebowanie na energię [1][3].

Prawidłowo przeprowadzona wymiana kotła i ewentualne dodatkowe prace termomodernizacyjne przynoszą nie tylko poprawę jakości powietrza w regionie, lecz także realne oszczędności w kosztach ogrzewania oraz podnoszą komfort życia mieszkańców [1][3][4].

Transparentność i jakość – lista ZUM

Program wymaga, by wszystkie dofinansowywane kotły były umieszczone na oficjalnej liście ZUM, która gromadzi urządzenia spełniające rygorystyczne normy emisyjne oraz deklarujące odpowiednią efektywność pracy. Odrzucenie urządzeń spoza listy gwarantuje, że dofinansowanie trafia wyłącznie do inwestycji rzeczywiście ekologicznych i efektywnych [4].

Dzięki temu mechanizmowi program ogranicza finansowanie technologii niezgodnych z krajową strategią walki ze smogiem i niską emisją, co wzmacnia skuteczność oraz przejrzystość działań [1][4].

Skala programu i grono beneficjentów

Program przewiduje wsparcie dla około 2,5 miliona budynków i lokali mieszkalnych, co czyni go jednym z największych projektów proekologicznych w Polsce. Zakres dofinansowania jest uzależniony od spełnienia zarówno kryteriów technicznych, jak i dochodowych [1][4].

Kluczowe pozostaje stałe monitorowanie zmian w programie, zwłaszcza aktualizacji listy ZUM oraz okresów dostępności wsparcia dla wybranych źródeł ciepła, np. kotłów gazowych, których dofinansowanie bywa ograniczane do wyznaczonych terminów naboru [2][4].

Podsumowanie

O dofinansowanie w programie Czyste Powietrze można obecnie ubiegać się wyłącznie na nowoczesne kotły zgazowujące drewno, kotły na pellet oraz kotły gazowe wpisane na listę ZUM. Wymiana starego źródła ciepła na urządzenie spełniające aktualne normy pozwala realnie ograniczyć emisję zanieczyszczeń, poprawić efektywność energetyczną budynku i uzyskać wymierne oszczędności finansowe [1][2][3][4].

Źródła:

• [1] https://www.pereko.pl/downloads/czyste-powietrze-2025.pdf
• [2] https://www.pit.pl/aktualnosci/program-czyste-powietrze-dotacje-do-kotlow-gazowych-znow-dostepne-1011461
• [3] https://pellux.pl/pl/na-czym-polega-program-czyste-powietrze/
• [4] https://www.vaillant.pl/klienci-indywidualni/porady-i-wiedza/poradnik/pokonaj-smog/czyste-powietrze-warunki-i-etapy-programu/