Jakie stawki VAT obowiązują od lipca?

Od lipca 2025 roku przedsiębiorcy i konsumenci w Polsce muszą uwzględniać nową matrycę stawek VAT, wynikającą z aktualizacji ustawy o podatku od towarów i usług. Warto poznać szczegółowe zasady naliczania stawek VAT, by uniknąć błędów w ewidencji oraz rozliczeniach podatkowych. Sprawdź, jakie stawki VAT obowiązują od lipca i jakie zmiany zostały wprowadzone w związku z wdrożeniem unijnych dyrektyw.[1][2]

Nowa matryca stawek VAT od 2025 roku

Od 1 stycznia 2025 roku, w Polsce obowiązuje gruntownie zaktualizowana matryca stawek VAT. Podstawowa stawka VAT nadal wynosi 23% i jest stosowana domyślnie do większości towarów oraz usług dostępnych w kraju. Zgodnie z przyjętymi przepisami, odpowiednio skategoryzowane produkty oraz usługi objęte są obniżonymi stawkami: 8% lub 5%. Stawka 0% dotyczy wyłącznie ściśle określonych transakcji, takich jak eksport czy wewnątrzwspólnotowe dostawy towarów (WDT). Jednocześnie nadal obowiązuje szeroki katalog zwolnień z VAT, obejmujących kluczowe sektory, jak edukacja, ochrona zdrowia i usługi finansowe.[1][2][4]

Zmiany obejmują podwyższenie stawki z 8% do 23% dla wybranych towarów i usług, co wynika z konieczności dostosowania się przez Polskę do wymogów unijnej dyrektywy 2022/542. Głównym celem tej reformy jest ograniczenie liczby pozycji podlegających stawkom obniżonym—zgodnie z prawodawstwem UE limit wynosi maksymalnie 24 kategorie towarów usług. Polska matryca została więc dostosowana zarówno do prawa krajowego, jak i regulacji europejskich.[2][4]

Stawki VAT obowiązujące w Polsce od lipca

W 2025 roku w Polsce funkcjonuje kilka kluczowych stawek VAT:

• 23% – podstawowa stawka VAT, stosowana domyślnie do większości towarów i usług dostępnych na krajowym rynku
• 8% – stawka obniżona: uwzględnia wybrane usługi gastronomiczne, budowlane, hotelarskie
• 5% – stawka obniżona: dotyczy wyselekcjonowanych kategorii, obejmujących m.in. żywność, książki papierowe i elektroniczne
• 0% – stawka preferencyjna: przewidziana dla eksportu towarów oraz wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów
• Zwolnienie z VAT: dotyczy m.in. usług edukacyjnych, medycznych, finansowych

Wprowadzona nowelizacja ograniczyła zakres stosowania obniżonych stawek VAT, wymuszając na przedsiębiorcach dokładne sprawdzanie, do których produktów lub usług można je zastosować.[1][3][4]

Warto mieć świadomość, że zmiany w matrycy stawek VAT mają bezpośredni wpływ na ceny dla konsumentów oraz obowiązki rozliczeniowe podatników. Dla właściwej ewidencji, przedsiębiorcy są zobowiązani do ścisłego śledzenia katalogu załączników do ustawy oraz załączników unijnych, by nie narazić się na konsekwencje niewłaściwego zastosowania stawek VAT.[2][4]

Mechanizm odwrotnego obciążenia – wydłużenie obowiązywania

Wraz z aktualizacją zasad podatkowych, mechanizm odwrotnego obciążenia (reverse charge) dla dostaw gazu i energii elektrycznej został przedłużony do końca 2026 roku. Ten sposób rozliczania VAT, polegający na przeniesieniu obowiązku podatkowego z dostawcy na odbiorcę, ma istotne znaczenie w przeciwdziałaniu nadużyciom podatkowym i poprawie efektywności systemu podatkowego. Przedłużenie stosowania tego mechanizmu jest elementem kompleksowego podejścia do zabezpieczenia interesów budżetu państwa i zachowania transparentności rozliczeń branż kluczowych dla polskiej gospodarki.[1][2][3]

Dostosowanie polskich przepisów VAT do prawa UE

Wprowadzone zmiany w stawkach VAT są bezpośrednio związane z koniecznością wdrożenia wymogów narzuconych przez Unię Europejską. Dyrektywa VAT, a w szczególności nowe regulacje unijne, ograniczają liczbę produktów i usług, które mogą korzystać z preferencyjnych stawek do maksymalnie 24 pozycji w załączniku III. Efektem jest zawężenie liczby kategorii z obniżoną stawką oraz podniesienie niektórych z nich do poziomu stawki podstawowej.
Dla podatników, którzy mają wątpliwości co do właściwego opodatkowania danego towaru lub usługi, przewidziano możliwość wystąpienia o Wiążącą Informację Stawkową (WIS), która gwarantuje ochronę prawną przy prawidłowym zastosowaniu stawek VAT.[1][2][4]

Znaczenie znajomości stawek VAT dla przedsiębiorców

Posiadanie aktualnej wiedzy na temat obowiązujących stawek VAT ma kluczowe znaczenie dla prowadzenia działalności gospodarczej. Prawidłowe określenie naliczanej stawki VAT jest konieczne, by uniknąć sankcji podatkowych, a także zapewnić prawidłowe rozliczenia z kontrahentami i organami skarbowymi. Znajomość zmian wprowadzonych z początkiem 2025 roku oraz zasad wynikających z przepisów unijnych pozwala przedsiębiorcom na odpowiednią reakcję i wdrożenie ewentualnych korekt w dokumentacji księgowej.[1][2][3]

Podsumowanie

Od lipca 2025 roku w Polsce obowiązuje podstawowa stawka VAT w wysokości 23%, oraz selektywnie stosowane stawki obniżone 8% i 5%. Stawka 0% została zarezerwowana dla eksportu oraz wybranych transakcji wewnątrzwspólnotowych. Wybrane towary, dotąd objęte stawką 8%, zostają przeniesione na 23%, co jest konsekwencją wypełnienia wytycznych unijnych dotyczących liczby pozycji ze stawką obniżoną. Dostawy gazu i energii rozliczane będą nadal mechanizmem odwrotnego obciążenia. Znajomość powyższych zasad oraz weryfikacja aktualnych załączników do ustawy o VAT pozwala prawidłowo prowadzić rozliczenia podatkowe i minimalizować ryzyka ewentualnych błędów.[1][2][3][4]

Źródła:

• [1] https://efekta.waw.pl/jaki-vat-na-uslugi-w-2025/
• [2] https://www.inforlex.pl/czasopisma/I78/2024/9/tresc,FOB0000000000006694587,Zmiany-w-stawkach-VAT-od-1-stycznia-2025-r-projekt.html
• [3] https://www.biznesmen.com.pl/blog/post/jaki-vat-na-uslugi-w-2025
• [4] https://finance.edenred.com/pl/informacja-o-zmianie-stawki-vat-2024-2025/