Najskuteczniejsze źródła energii odnawialnej w Polsce to fotowoltaika oraz energia wiatrowa. Oba rozwiązania odpowiadają za największy wzrost udziału energii odnawialnej w miksie energetycznym kraju. Aktualnie OZE stanowią niemal połowę zainstalowanej mocy energetycznej Polski, zapewniając rosnący udział w krajowej produkcji energii elektrycznej.
Dominujące źródła energii odnawialnej – fotowoltaika i energia wiatrowa
Fotowoltaika to technologia, która przekształca światło słoneczne w energię elektryczną przy pomocy paneli fotowoltaicznych. Stanowi obecnie najszybciej rozwijający się segment rynku OZE w Polsce. Na koniec 2025 roku moc zainstalowana fotowoltaiki wynosi już blisko 24 GW. Odpowiada to za ponad 10% krajowej produkcji energii. Fotowoltaika swój sukces zawdzięcza łatwości instalacji, szerokiemu wsparciu rządowemu oraz możliwości korzystania zarówno przez gospodarstwa domowe, jak i duże farmy fotowoltaiczne.
Energia wiatrowa generowana jest przez turbiny wiatrowe zamieniające energię kinetyczną wiatru w prąd przemienny. Instalacje te zainstalowane są głównie na lądzie, a ich rozwój jest dynamiczny dzięki korzystnym warunkom geograficznym dla wiatru w Polsce. Moc zainstalowana elektrowni wiatrowych to ponad 10 GW, co czyni ją drugim największym źródłem OZE w kraju. Roczna dynamika wzrostu przekracza 6%, a rozwój farm wiatrowych przewiduje również przyszłe inwestycje offshore.
Udział energii odnawialnej w polskiej energetyce
Odnawialne źródła energii w Polsce stanowią około 49% zainstalowanej mocy krajowej energetyki, czyli ponad 36 GW z łącznie 74,6 GW mocy ogółem. Produkcja energii elektrycznej z OZE pokrywa obecnie 20-25% krajowego zapotrzebowania, a udział ten systematycznie rośnie wraz z nowymi inwestycjami oraz rozwojem technologii fotowoltaicznych i wiatrowych.
Dane z 2025 roku pokazują, że całkowita moc zainstalowana fotowoltaiki przekracza 23 GW, a energetyki wiatrowej – 10 GW. Pozostałe źródła OZE, takie jak biomasa, biogaz i elektrownie wodne, cechują się mniejszym udziałem – każda poniżej 1 GW mocy zainstalowanej. Ich wzrost jest umiarkowany, jednak zapewniają stabilność systemu i dywersyfikację produkcji energii odnawialnej.
Aktualne trendy rozwoju OZE w Polsce
Fotowoltaika to sektor napędzający wzrost całkowitej mocy OZE. W I kwartale 2025 roku moc instalacji PV osiągnęła prawie 22 GW – wzrost ten wynika zarówno z ekspansji dużych farm, jak i z rosnącej liczby mikroinstalacji prosumenckich. W 2024 roku do sieci przyłączono farmy fotowoltaiczne o łącznej mocy 2,4 GW. Fotowoltaika stała się największym odnawialnym źródłem energii elektrycznej pod względem mocy zainstalowanej, wyprzedzając energetykę wiatrową.
Energia wiatrowa odnotowuje stabilny, coroczny wzrost mocy około 6%. Zróżnicowanie geograficzne oraz długoterminowe plany rozwoju energetyki wiatrowej zwiększają wolumen wyprodukowanej energii, wspierając transformację polskiej energetyki.
Pozostałe OZE, takie jak biomasa, biogaz i elektrownie wodne, wykazują umiarkowaną ekspansję głównie z powodu ograniczeń surowcowych i środowiskowych. Elektrownie wodne w Polsce zwiększyły produkcję energii o 12% we wrześniu 2025 roku, jednak ich potencjał pozostaje ograniczony uwarunkowaniami geograficznymi.
Rola programów rządowych w rozwoju odnawialnych źródeł energii
Rozwój OZE w Polsce nie byłby tak intensywny bez wsparcia programów rządowych. Kluczowe znaczenie mają inicjatywy skierowane do prosumentów, takie jak program „Mój Prąd 2025”. Umożliwiają instalację paneli fotowoltaicznych w gospodarstwach domowych, co dalej zwiększa udział fotowoltaiki w ogólnej produkcji energii. Poprawa opłacalności inwestycji, uproszczenie procedur oraz wsparcie finansowe przyczyniły się do dynamicznego wzrostu mocy instalacji słonecznych.
Mechanizmy wsparcia obejmują także systemy aukcyjne dla farm fotowoltaicznych i wiatrowych, które gwarantują stabilność inwestycji oraz opłacalność produkcji energii ze źródeł odnawialnych. Stabilne otoczenie prawne i finansowe sprzyja dalszemu rozwojowi sektora OZE oraz przyciąga globalnych inwestorów.
Charakterystyka pozostałych odnawialnych źródeł energii
Biomasa i biogaz pełnią funkcje uzupełniające w systemie energetycznym. Produkcja energii odbywa się przez spalanie lub fermentację materii organicznej. Ograniczeniem tych źródeł jest dostępność biomasy, lokalne regulacje środowiskowe oraz ograniczona skala technologiczna. Udział tej technologii wzrasta powoli, jednak stanowi cenne źródło stabilnej zielonej energii w bilansie.
Elektrownie wodne to tradycyjne źródła energii odnawialnej o ograniczonym potencjale wzrostu w Polsce. Barierą jest geografia – niedobór dużych rzek i spore rozczłonkowanie sieci hydrologicznej. Elektrownie wodne osiągają moce poniżej 1 GW, jednak wciąż zapewniają ciągłość dostaw energii odnawialnej, istotnie wpływając na stabilność sieci elektroenergetycznej.
Podsumowanie skuteczności źródeł energii odnawialnej
Fotowoltaika i energia wiatrowa są obecnie najskuteczniejszymi źródłami energii odnawialnej w Polsce. Łącznie dostarczają większość energii ze źródeł odnawialnych na rynku, stale zwiększając swój udział. Wzrost mocy tych technologii przyczynia się do poprawy bezpieczeństwa energetycznego kraju, dekarbonizacji i dywersyfikacji miksu produkcyjnego. Mniejsze źródła odnawialne takie jak biomasa, biogaz i elektrownie wodne pozostają uzupełnieniem, pomagając stabilizować system i umożliwiając dalszy rozwój odnawialnych technologii w przyszłości.
Kierunek rozwoju OZE w Polsce jest wyraźny: dominować będą szybko rosnące technologie fotowoltaiczne oraz wiatrowe wspierane przez programy rządowe. Oznacza to, że instalacje słoneczne i wiatrowe będą przez kolejne lata utrzymywać pozycję liderów w produkcji energii ze źródeł odnawialnych.
EnergiaPoradnik.pl to specjalistyczny portal branżowy poświęcony technologiom odnawialnych źródeł energii. Dostarczamy praktycznej wiedzy o fotowoltaice, pompach ciepła, energii wiatrowej, systemach geotermalnych oraz rozwiązaniach biomasowych.